Uloga kolektivnog nesvesnog u oblikovanju ljudske percepcije i donošenju odluka može biti od suštinskog značaja kada govorimo o fenomenima zavisnim od kairosa. Kolektivno nesvesno, kako ga je definisao Jung, predstavlja duboki sloj psihe koji sadrži arhetipske obrasce i simbole zajedničke čitavom čovečanstvu. Ovi arhetipi prožimaju naše individualne i kolektivne živote, utičući na način na koji doživljavamo i tumačimo svet.
Bistabilna percepcija, fascinantna pojava u kojoj mozak oscilira između dve moguće interpretacije istog stimulusa, poput poznatih slika koje mogu biti viđene kao patka ili zec, otkriva koliko je naš um spreman da se prebacuje između različitih mogućnosti. Prelazak između tih percepcija nije pod svesnom kontrolom već dolazi spontano i nepredvidivo. Upravo u ovim trenucima dolazimo do kairosa, koncepta koji osvetljava kako i zašto neka percepcija dolazi u prvi plan.
Kairos, drevna grčka reč za „pravi trenutak“, označava poseban trenutak u kojem se potencijal i akcija prepliću i daju povod promeni ili uvidu. On nije samo običan tok vremena, već trenutak pun značenja koji zahteva prepoznavanje i pažnju kako bi se iskoristio. U bistabilnoj percepciji, kairos može delovati kao unutrašnji okidač koji favorizuje jednu od mogućih interpretacija. U trenucima kada um oscilira između dve slike, kairos predstavlja trenutak u kojem se jedna mogućnost izdvaja, vođena našim unutrašnjim stanjem, nesvesnim procesima i sakupljenim iskustvima.
Kao što mozak nesvesno obrađuje različite informacije pre nego što se opredeli za jednu od njih, tako i kairos označava trenutak kada se sve nesvesne anticipacije i procesi spajaju u jedan, dovodeći do percepcije ili akcije. Taj prelaz nije slučajan, već može biti oblikovan uticajem kolektivnog nesvesnog, gde arhetipski obrasci deluju kao nevidljivi vodiči. U bistabilnoj percepciji, kada se prelaz dogodi i jedna slika ispliva na površinu svesti, možemo reći da je kairos omogućio tu promenu kroz aktiviranje određenih arhetipskih sila koje su već prisutne u kolektivnom nesvesnom.
U trenucima kairosa, kolektivno nesvesno može imati širi uticaj na percepciju i donošenje odluka, oblikujući kolektivni odgovor na krize, preokrete i promene. Takvi trenuci mogu izgledati kao slučajnost, ali su često rezultat aktivacije arhetipskih obrazaca koji prepoznaju priliku za akciju i tumačenje. Ovi arhetipi—heroja, senke, žrtve ili obnove—mogu se aktivirati i uvesti čitava društva u faze promena ili uvida.
Kairos tako postaje most između individualnog iskustva i kolektivnih impulsa. On premešta percepciju i akciju iz sfere slučajnosti u dublju povezanost sa arhetipskim slikama koje prožimaju čovečanstvo. Na taj način, kolektivno nesvesno ne samo da oblikuje pojedinačne percepcije, već pomaže u formiranju odluka i pravaca koji menjaju tok istorije.
PsyMultiverses 